مقدمه
عمان با تاریخ کهن خود، یکی از قدیمی ترین حکومت های مستمر در جهان عرب محسوب میشود. این کشور تحت حاکمیت خاندان آل بوسعید از قرن ۱۸ میلادی تاکنون اداره شده است. در این مقاله به بررسی حاکمان عمان و طول مدت حکومت آنها میپردازیم.
۱. دوران پیش از آل بوسعید (قبل از ۱۷۴۴ میلادی)
پیش از به قدرت رسیدن خاندان آل بوسعید، عمان تحت حکومت های مختلفی از جمله:
-
الجلندیان (قرن ۷-۸ میلادی)
-
النبهانیون (قرن ۱۲-۱۵ میلادی)
-
البرتغالیون (۱۵۰۷-۱۶۵۰) که بخشهایی از عمان را اشغال کردند
-
الیمانیون (قرن ۱۷ میلادی)
۲. خاندان آل بوسعید (۱۷۴۴ تاکنون)
این خاندان که مؤسس امپراتوری عمان در قرن ۱۸ بود، تا امروز بر این کشور حکومت کرده است.
۱. امام احمد بن سعید البوسعیدی (۱۷۴۴-۱۷۸۳)
-
طول حکومت: ۳۹ سال
-
بنیانگذار سلسله آل بوسعید
-
اخراج پرتغالیها از عمان
-
تأسیس امپراتوری دریایی عمان
۲. سلطان سعید بن احمد (۱۷۸۳-۱۸۱۱)
-
طول حکومت: ۲۸ سال
-
دوران جنگهای داخلی
-
انتقال پایتخت به مسقط
۳. سلطان سعید بن سلطان (۱۸۰۴-۱۸۵۶)
-
طول حکومت: ۵۲ سال (طولانیترین حکومت در تاریخ عمان)
-
اوج قدرت امپراتوری عمان
-
کنترل زنگبار و بخشهایی از شرق آفریقا
-
مرکز تجارت بینالمللی
۴. سلطان ثوینی بن سعید (۱۸۵۶-۱۸۶۶)
-
طول حکومت: ۱۰ سال
-
تقسیم امپراتوری بین دو پسرش (عمان و زنگبار)
-
دوره بیثباتی داخلی
۵. سلطان سالم بن ثوینی (۱۸۶۶-۱۸۶۸)
-
طول حکومت: ۲ سال
-
دوره کوتاه و پرتنش
۶. سلطان عزان بن قیس (۱۸۶۸-۱۸۷۱)
-
طول حکومت: ۳ سال
-
آخرین امام منتخب عمان
-
کشته شدن در جنگ داخلی
۷. سلطان ترکی بن سعید (۱۸۷۱-۱۸۸۸)
-
طول حکومت: ۱۷ سال
-
بازگشت به سیستم سلطنتی
-
ثبات نسبی
۸. سلطان فیصل بن ترکی (۱۸۸۸-۱۹۱۳)
-
طول حکومت: ۲۵ سال
-
مواجهه با فشارهای استعماری بریتانیا
-
از دست دادن بخشهایی از قلمرو
۹. سلطان تیمور بن فیصل (۱۹۱۳-۱۹۳۲)
-
طول حکومت: ۱۹ سال
-
دوران رکود اقتصادی
-
وابستگی به بریتانیا
۱۰. سلطان سعید بن تیمور (۱۹۳۲-۱۹۷۰)
-
طول حکومت: ۳۸ سال
-
انزوای عمان
-
سرکوب مدرنیزاسیون
-
سرنگونی توسط پسرش قابوس
۳. دوران معاصر (۱۹۷۰ تاکنون)
۱۱. سلطان قابوس بن سعید (۱۹۷۰-۲۰۲۰)
-
طول حکومت: ۵۰ سال (طولانیترین حکومت در عمان مدرن)
-
تحول عمان از کشوری فقیر به دولتی مدرن
-
پایان شورش ظفار
-
سیاست خارجی متعادل
-
توسعه زیرساختها و آموزش
-
مرگ در ۱۰ ژانویه ۲۰۲۰
۱۲. سلطان هیثم بن طارق (۲۰۲۰ تاکنون)
-
طول حکومت تا امروز: ۴ سال (از ۲۰۲۰)
-
پسرعموی قابوس
-
ادامه دهنده مسیر توسعه
-
اجرای برنامه “عمان ۲۰۴۰”
-
چالشهای اقتصادی ناشی از کاهش قیمت نفت
۴. آمار و ارقام کلیدی
-
کل مدت حکومت آل بوسعید: ۲۸۰ سال (از ۱۷۴۴ تا ۲۰۲۴)
-
طولانیترین حکومت:
۱. سعید بن سلطان (۵۲ سال)
۲. قابوس بن سعید (۵۰ سال)
۳. احمد بن سعید (۳۹ سال) -
کوتاهترین حکومت: سالم بن ثوینی (۲ سال)
۵. نتیجه گیری
عمان با تاریخ حکومتی پرفرازونشیب خود، نمونه بارزی از ثبات سیاسی در منطقه خلیج فارس است. خاندان آل بوسعید با وجود چالشهای متعدد، توانسته است حاکمیت خود را برای نزدیک به سه قرن حفظ کند. امروز سلطان هیثم بن طارق با چالشهای مدرن از جمله تنوع اقتصادی و مطالبات اجتماعی روبرو است.